نقاط گردشگری مشهد

شهر بزرگ و زیبای مشهد به دلیل وجود حرم امام رضا (ع) سالانه گردشگران بی شماری را به سمت خود می کشاند. این شهر زیارتی، تقریبا در همه روزهای سال میزبان گردشگران داخلی و خارجی است. اما علاوه بر زیارت، برای گردش و تفریح نیز اماکن متعددی در داخل شهر مشهد و اطراف آن وجود دارد. ما در تورلند تصمیم داریم تا برخی از این اماکن را به شما معرفی کنیم. همراه ما باشید.

حرم علی بن موسی الرضا (ع)

همه ی ما ایرانی ها، هر وقت نام شهر مشهد را می شنویم بی اختیار به یاد حرم علی بن موسی الرضا، که با نام مرسوم حرم امام رضا (ع) شناخته می‌شود، می افتیم. این حرم در برگیرنده آرامگاه هشتمین امام شیعیان در شهر مشهد، ایران است. این مجموعه در سال ۱۳۹۲ خورشیدی ۷۰ هکتار مساحت داشته و دارای ۲۶ رواق (بنای سرپوشیده) و ۹ صحن (فضای باز) و ۶ مدخل ورودی به نام بست است.

سد کارده

سد کارده در فاصله ۴۰ کیلومتری شمال مشهد و از کیلومتر ۱۶ جاده کلات به سمت چپ منشعب می شود. سد از نوع بتنی دو قوسی متقارن است. حجم آب آن معادل ۳۶ میلیون مترمکعب می‌باشد. رودخانه کارده با آب دائمی و مناظر زیبای کوهستانی و مجموعه تفریحی دنیای آبی در ساحل سد، یکی از بهترین تفریحگاه‌های خوش آب و هوای مشهد می‌باشد.

غار کارده

روستاي کارده در فاصله ی ۴۸ کيلومتري شمال مشهد قرار گرفته و غار کارده در ۳ کيلومتري آن است. در محل مذكور كه موسوم به دره آل است دو غار در دو سمت دره قرار دارند. غار شرقي موسوم به غار اسكلت و غار غربي موسوم به غار كارده است. دهانة غار به صورت يک شکاف سنگي است که عرض تقريبي آن ۱ تا ۳ متر و طول آن حدود ۱۰۰ متر مي‌باشد. اين غار کاملاً خشک است و پرتگاه‌ هاي خطرناکی دارد. کوهنوردان، اسکلت‌هايي از انسان مربوط به زمان‌هاي قديم را در درون غار دیده اند. از ویژگی های این غار تعداد زیاد راه های فرعی است که هر راه فرعی خود به ۲ تا ۵ شاخه فرعی دیگر منتهی می شود. همچنین اغلب راه های فرعی و اصلی دارای یک ارتفاع هستند و گاهی اوقات ارتفاع و ورودی راه اصلی کوچکتر از راه های فرعی اطراف است، لذا باتوجه به عدم وجود نشانه گذاری در داخل غار احتمال گم کردن مسیر اصلی وجود دارد.

روستای مج

روستای مج در دامنه ی کوههای بلند قرار دارد و از اطراف به روستاهای مغان، ازغد، مایانات، و طرقبه و از سوی دیگر به روستای تجر، سربرج، و سد طرق منتهی می شود . از طرف دیگر روستای مج به روستاهای پیوه ژن، زشک و روستای دیزباد راه دارد. جاده اصلی روستا از طرف سیدی مشهد به مسافت ۲۸ کیلومتر در منطقه کوهستانی و روستای شلگرد عبور می کند که در فصل بهار پذیرای جشنواره گل های وحشی، شقایق ها و انواع گیاهان دارویی است و انبوه مشتاقان طبیعت را به سوی خود جدب می کند. روستای مج در منطقه ای کوهستانی واقع شده و تپه ماهور و دره های زیادی که در دامنه این تپه وجود دارد، و آثار تاریخی بجا مانده در روستا بیانگر سکونت مردمان در سالیان دور می باشد. گورستانی قدیمی نیز در این منطقه وجود دارد که حکایت از زندگی مردمانی قبل از اسلام و بعد از آن می کند. به نقل از بزرگان و ریش سفیدان این منطقه محل سکونت گبرنشینان بوده است. قبر پهلوانی نامدار در دامنه یکی از کوههای مج قرار دارد. اهالی روستا به کار باغداری و دامداری مشغول بوده و عمده محصولات روستا شامل گیلاس، آلبالو، سیب و گردو می باشد. علاوه بر این، هوای مطبوع و دشت های سر سبز مملو از گیاهان وحشی استعداد پرورش زنبور عسل در منطقه را ایجاد و رشد داده است. همچنین برخی از روستائیان به کار جمع آوری و عرضه گیاهان دارویی مشغول هستند. در گذشته نیز کاشت گندم و جو رواج بیشتری داشته است.

روستای دهسرخ

روستای دهسرخ در کیلومتر ۴۵ جاده مشهد – نیشابور و در۱۷كیلومتری شهر ملك آباد در مسير عبور امام هشتم حضرت علی ابن موسی الرضا علیه السلام از نيشابور به سمت توس قرار گرفته است. این روستا بیش از۲هزار سال قدمت تاریخی دارد و هم اکنون جمعیتی نزدیک به هزار نفر در آن زندگی می کنند. این روستا متبرك به قدوم حضرت علی ابن موسی الرضا علیه السلام است. ابوالصلت روایت كرده: كه چون امام رضا علیه السلام به دهسرخ رسیدند در زمانی كه به نزد مأمون می رفت گفتند: یابن رسول الله ظهر شده است نماز نمی كنید پس فرو آمد و آب طلبید گفتند آب همراه نداریم پس به دست مبارك خود زمین را كاوید آنقدر آب جوشید كه آن حضرت و هر كه با آن حضرت بود وضو ساختند و اثرش تا امروز نیز باقی است. اکنون مؤمنان و شیفتگان حضرت از این آب به عنوان تبرك و شفا استفاده می كنند و باعث شفای بیماران زیادی نیز شده است. آن چشمه نام زمزم رضوی را تاج افتخار خود نهاده است. در نزدیك آن چشمه محلی به نام مصلای امام وجود دارد كه محل نماز گذاردن امام رضا علیه السلام و یارانشان بوده است. این مصلا حدود یک متر بالاتر از سطح زمین واقع شده است که مردم منطقه این پدیده را معجزه ای می دانند که که این محل متمایز از زمین های اطراف مصلاست.

در فاصله سیصد متری چشمه و مصلای امام رضا علیه السلام، مرقد مطهر امامزاده سید عبد العزیز که از نوادگان حضرت علی ابن حسین علیه السلام است؛ واقع شده است که اخیرا باز سازی شده و زائران زیادی را به سوی خود جذب می کند. این بقعه مطهر در بلندای روستا واقع شده است که چشم انداز بسیار زیبای به طبیعت دارد.

مجتمع زیست خاور

مجتمع زیست خاور، اولین مجتمع و برج تجاری مشهد است که دارای معماری داخلی منحصر به فرد با تلفیقی زیبا از معماری ایرانی و مدرن با سقف ها و گچ بری های بی نظیر می باشد. مساحت زمین ۱۰۰۰۰ متر مربع می باشد که در سه طرف آن خیابان واقع شده است و دارای ورودی از سه طرف می باشد. آپارتمان ها و قسمت های تجاری چنان طرح ریزی شده است که در آنها برای زندگی و کسب و کار محیط خوش آیندی ایجاد شود . آپارتمانهای وسیع و جادار بر روی یک پی چند طبقه ای بنا گردیده اند که شامل انواع مغازه ها، رستوران های شیک، مراکز تفریحی و پارکینگ می باشد. ترکیب این مظاهر مختلف در یک مجتمع ، از لحاظ کیفیت، محیط زیبا و دلپذیری را به وجود آورده است که نسبت به سبک و شیوه موجود کاملا جدید و جذاب است.

زیست خاور مشهد از بزرگ ترین ساختمان های تجاری و مسکونی شهر مشهد است، که در در۱۷ طبقه، ۷۰۰ واحد تجاری و مسکونی با ارتفاع ۶۸ متر ساخته شده و یکی از اولین مجتمع های مرتفع مشهد بود. مرکز خرید زیست خاور یکی از مهم ترین مراکز خرید مشهد می باشد که از دیرباز علاوه بر جایگاهی که در میان شهروندان برای خرید دارد، مسافران و زائران حرم مطهر را هم به خود جذب میکند. از امتیازهای مثبت بازار زیست خاور مشهد موقعیت جغرافیای آن در شهر است که در یکی از اصلی ترین میدان های شهر تأسیس شده و به علت نزدیکی آن به حرم مطهر و بیشتر هتل های مشهد مورد توجه مسافران و گردشگران می باشد. همچنین در ابتدای خیابان معروف مشهد یعنی کوهسنگی قرار دارد.

آرامگاه کلنل محمد تقی خان پسیان

آرامگاه محمد تقی خان پسیان، اولین خلبان ایرانی در مجاورت آرامگاه نادرشاه افشار و در باغچه شمالی باغ آرامگاه قرار دارد و لوحی سنگی بر بالای آن نصب شده است. از میهن پرستان جوان و پر شور ایران بوده است. او در سال ۱۳۰۹ هجری شمسی در تبریز متولد شد و در سال ۱۳۲۴ به تهران آمد و پس از پنج سال تحصیل در مدرسه نظامی به درجه سلطانی رسید و پس از آن در جنگ معروف به مصلی، روس ها را شکست فاحشی داد و آوازه ی شهرت و لیاقت او از مرزهای ایران گذشت. در سال ۱۳۳۵ هجری شمسی به آلمان رفت و در سال ۱۳۳۸ شمسی پس از بازگشت به ایران، به فرماندهی ژاندارمری خراسان در دولت مشیر الدوله رسید. در ذی الحجه سال ۱۳۳۹ آزادی خواهان خراسان به رهبری کلنل قیام کردند. این قیام که برای کسب استقلال ایران بود، توسط رؤسای عشایر و به تحریک قوام السلطنه و سپاهیان دولتی ایران مورد هجوم قرار گرفت و کلنل پسیان که او را در شمار مردانی چون جلال الدین خوارزم شاه و لطفعلی خان زند می دانند در زد و خورد با اکراد بجنورد در جعفر آباد قوچان به خدعه کشته شد.

روستای پاژ

تپه باژ

بازار جنت مشهد

مصلی مشهد

فرهنگسرای بهشت (بوستان مفاخر)

ساختمان این فرهنگسرا متعلق به دوره پهلوی اول می باشد و در سال ۱۳۱۰ ساخته شده و اولین کاربری آن دبیرستان مستوفی است و بعد از آن، تالار عروسی بوده است.
عمارت فرهنگسرای بهشت در غرب بلوار مدرس یا دروازه طلایی و در ضلع جنوبی آن، همچنان استوار است.

موزه مردم شناسی و حمام مهدی قلی بیک

موزه مردم شناسی و حمام مهدی قلی‌بیک مشهد در کنار مقبره امیر غیاث‌الدین ملک شاه در ضلع غربی حرم مطهر واقع درخیابان اندرزگو، در مجموعه تاریخی حمام مهدی قلی‌بیک قرار دارد. این حمام ،یکی از حمام‌های زیبای به جای مانده از دوره صفوی است که با قرار گرفتن در کنار مقبره امیر ملکشاه (مسجد شاه) و آب‌انبار سرسنگ و راسته بازار سرشور، یک مجموعه تأسیسات شهری را تشکیل داده است.

حمام مهدی قلی بیک، از قدیمی‌ترین و با ارزش‌ترین حمام‌های شهر مشهد و از موقوفات آستان قدس رضوی است که در مجاورت مقبره امیر ملکشاه در محله قدیمی سرسنگ، بین بازار سرشور و بازار بزرگ واقع شده و کوچه مجاور آن به کوچه «حمام‌شاه» مشهور است. نام اصلی آن «حمام مهدی قلی‌بیک» بوده، ولی به‌دلیل مجاورتش با مقبره امیر ملکشاه به «حمام‌شاه» شهرت یافته است که پس از پیروزی انقلاب نیز به «حمام رضوی» تغییر نام پیدا کرد.

براساس وقف‌نامه این حمام، تاریخ ساخت آن، سال ۱۰۲۷هـ.ق است و واقف آن مهدی قلی‌بیک، میرآخور شاه‌عباس صفوی، از بازماندگان خانواده امیر ارغون اویرات (از نخستین حکام ایران شرقی و خراسان در دوره مغول) بوده است. از این بنا هیچ کتیبه‌ای برجای نمانده است و از معمار و سازنده آن خبری در دست نیست.

واقف این حمام، یک قنات نیز برای آن احداث کرده است، با این شرط که مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند و اضافه بر آن را صرف امور خیریه کنند و اضافات آن را درنهایت، در زمین‌های خارج شهر جاری سازند. بنای این حمام با گذشت زمان و همچنین دخالت‌های غیراصولی، مانند افزودن یک قسمت زنانه جدید به قسمت‌های قدیمی آن در سال۱۳۵۰ دچار دگرگونی شد و چهره اصلی خود را از دست داد. بنای یاد شده از سال۱۳۶۹ به‌تدریج متروکه شد تا اینکه در سال۱۳۷۶ در فهرست بناهای تاریخی کشور به ثبت رسید.

بنای حمام مهدی قلی بیک(حمام‌شاه)، پیش از آغاز عملیات مرمتی، شامل بخش‌های ورودی، سربینه(رخت‌کن)، گرم‌خانه و سرویس‌ها بود. اما با شروع عملیات باستان‌شناسی و مرمت، فضاهای جدیدی چون هشتی ورودی، شاه‌نشین شمالی(حاکم‌نشین)، حوض هشت ضلعی سربینه، لایه‌های زیبای نقاشی (در قسمت سربینه)، کاشی‌های ازاره سربینه (از نوع زیررنگی)، هشتی یا میان در، حوض کف هشتی، خزینه، حوضچه‌های تصفیه آب، استخر آب سرد و تنبوشه‌ها (لوله‌های سفالی آب‌رسانی در معماری سنتی) پیدا شد و طی این عملیات، مساحت حمام از حدود ۴۰۰مترمربع قبلی به هزار و ۸۷۵ مترمربع رسید. محوطه ورودی حمام به‌وسیله یک پله، همراه با یک انحنای ملایم، به هشتی کوچکی وصل می‌شود. با عبور از پنج پله با همان انحنا به سربینه یا رخت‌کن می‌رسیم که زیباترین بخش حمام است.

در وسط هشتی، حوض کوچکی به چشم می‌خورد که به احتمال زیاد، مسیر برگشت از گرم‌خانه به رخت‌کن بوده و افراد پس از بیرون آمدن از گرم‌خانه، پای خود را آب می کشیدند و سپس وارد سربینه می‌شدند.

پس از هشتی وارد گرم‌خانه می‌شویم. فضای گرم‌خانه، مربع شکل و دارای چهار ستون در وسط است که پوشش گنبدی‌شکل سقف، شامل نورگیرها بر روی این ستون‌ها قرار دارد. در اطراف گرم‌خانه، غرفه‌ها و در قسمت غربی آن، خزینه حمام قرار دارد که سطح همه آن‌ها کمی از کف گرم‌خانه بلندتر است. در کف خزینه، دیگ‌های مسی بزرگی برای گرم کردن آب دیده می‌شود. در دو طرف خزینه دو اتاق وجود دارد که یکی از آن‌ها مربوط به حوضچه‌های تصفیه آب بوده و طی عملیات بازسازی برداشته شده است.

بنای حمام مهدی قلی‌بیک که با گذشت چهار قرن از ساخت این گنجینه هنری، هنوز اصالت آن محفوظ مانده است، با گذشت زمان و نبود مراقبت و همچنین دخالت‌های غیراصولی، دچار آسیب‌های جدی شده بود که در سال۱۳۷۸ توسط معاونت فنی و عمرانی موقوفات آستان قدس رضوی، زیرنظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی و با اعتبار سازمان عمران و توسعه حریم حرم امام رضا(ع) بازسازی شد و درنهایت در اختیار سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی قرار گرفت و به موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری داد.

آرامگاه فردوسی

آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی در میان باغی مصفا به فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شهر مشهد واقع شده است. ساختمان فعلی آرامگاه از شیوه معماری هخامنشی به ویژه آرامگاه کوروش الهام گرفته است. نمای بیرونی بنا شامل عناصر تزئینی هخامنشی به خصوص ستون ها و سرستون ها است و اشعاری که بر اضلاع چهارگانه بنا نگاشته شده از حکیم فردوسی و معرف اندیشه و شخصیت وی می‌باشد. بخش فوقانی بنا بصورت مجوف و توخالی ساخته شده و فضای داخلی آن نیز علاوه بر الهام گرفتن از معماری دوه اشکانی شامل ۲۰ ستون مرمری در پائین و ۸ ستون در بخش فوقانی است. در بخش هایی از آرامگاه نیز دیوارنگاره‌هایی از فریدون صدیقی نصب گردیده که نمایش صحنه هایی از روایات شاهنامه است.

موزه آرامگاه نادری

موزه نادری در قسمت اصلی بنای یادبود آرامگاه نادرشاه افشار در دو تالار به منظور معرفی آثار تاریخی این دوره شکل گرفته است. چشم‌انداز خارجی بنا تندیس نادرشاه سوار بر اسب به همراه تنی چند از سربازانش بر فراز یک حجم سنگی مرتفع توسط مجسمه ساز شهیر ایرانی زنده یاد استاد ابوالحسن صدیقی ساخته شده است.

تالار شماره ۱: این تالار به انواع سلاح‌های دوره افشاریه، تابلوهای نقاشی از نادر و صحنه های جنگ،‌ وسایل سوارکاری مانند زین سو برگ اسب از دوره افشاریه تا قاجاریه، چند نسخه خطی ساز جمله تاریخ جهانگشای نادری و دو شمشیر متعلق به نادر اختصاص دارد که روی یکی کلمه السلطان نادر حک شده و روی دیگر یک بیت شعر طلاکوب شده است. این شمشیر در دشت مغان به سال ۱۱۴۸ هجری در روز تاجگذاری نادر از طرف ملت ایران به وی هدیه شده است.

تالار شماره ۲: این تالار در سال ۱۳۷۳ به مجموعه اضافه شد و در آن انواع سکه ظروف و دیگر اشیای اهدایی از دوره صفویه تا معاصر به نمایش درآمده است.

اماکن تفریحی و دیدنی مشهد بسیار زیاد و متنوع هستند، با برخی از آن ها در این مقاله آشنا شدید. در مقالات دیگر به معرفی دیگر جاذبه ها می پردازیم. در تورلند همراه ما باشید.